تأثیر اجرای آزمایشی خط سیر بالینی زایمان طبیعی بر کاهش مداخلات غیرضروری در لیبر در بیمارستان امام رضا(ع) ارومیه

  تأثیر اجرای آزمایشی خط سیر بالینی زایمان طبیعی بر کاهش مداخلات غیرضروری در لیبر در بیمارستان امام رضا(ع) ارومیه     دکتر ابوالفتح لامعی [1] ، دکتر عبداله مسافر یادگاری [2] ٭، دکتر امیر اشکان نصیری پور [3] ، دکتر محمدرضا ملکی [4]     تاریخ دریافت 09/09/1391 تاریخ پذیرش 25/11/1391   چکیده   پیش زمینه و هدف: فرایند زایمان به خاطر مطرح بودن دو نفر (مادر و جنین)، درگیر بودن سطوح مختلف نظام ارائه خدمات، تعداد بالای زایمان و بالا بودن میزان سزارین یکی از اولویت‌های مهم در مطالعات علوم پزشکی در جهان است. در کشور ما فرایند زایمان طبیعی نیز مانند بسیاری دیگر از فرایندهای بالینی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و نیازمند ارتقا می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر اجرای آزمایشی خط سیر بالینی فرایند زایمان طبیعی بر کاهش مداخلات غیرضروری در لیبر انجام گرفت.   مواد و روش کار : این مطالعه یک مطالعه ارتقای کیفیت برای مطالعه اثربخشی تغییرات انجام گرفته در فرایند زایمان طبیعی است. برای طراحی خط سیر بالینی از الگوی نه مرحله‌ای " FOCUS PDCA " استفاده شد. بدین صورت که در ابتدا عملکرد جاری فرایند زایمان طبیعی در بیمارستان ارزیابی شد. سپس بر اساس اصول طب مبتنی بر شواهد بهترین عملکرد در زمینه زایمان طبیعی از پایگاه‌های داده‌ای مختلف استخراج گرید. در ادامه، یک جدول دو بُعدی یا ماتریسی برای ارائه خط سیر تهیه شد و در نهایت معیارهای ورود به خط سیر بالینی، فهرست فعالیت‌ها، فهرست واریانس‌های احتمالی و اقدامات ضروری برای برخورد با هر یک از واریانس‌ها، خط سیر بیمار، دستورالعمل‌ها، الگوریتم‌ها و روش‌های اجرایی مبتنی بر شواهد علمی تهیه شد.   یافته‌ها: ارزیابی وضعیت جاری نشان داد که فرایند زایمان طبیعی در بیمارستان در مقایسه با استانداردها عملکرد مطلوبی ندارد. به طوری که میزان مداخلات غیرضروری در فرایند زایمان طبیعی بیشتر از حد استاندارد می‌باشد. طراحی و اجرای آزمایشی خط سیر بالینی زایمان طبیعی در بیمارستان موجب شد که میزان مداخلات غیرضروری در معیارهای میزان اپی زیاتومی از 78درصد قبل از اجرا به 63درصد بعد از اجرا، میزان رگ گیری/ سرم تراپی در هنگام بستری از 99درصد به 54درصد و میزان تقویت لیبر از 46درصد به 40درصد تغییر یابد که در دو مورد اول این کاهش از لحاظ آماری نیز معنی دار می‌باشد.   بحث و نتیجه گیری: اجرای آزمایشی خط سیر بالینی فرایند زایمان طبیعی، در کاهش مداخلات غیرضروری در لیبر مؤثر بوده است.   کلید واژه‌ها: زایمان طبیعی، خط سیر بالینی، مداخلات غیرضروری در لیبر، مبتنی بر شواهد     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره دوم، پی در پی 43، اردیبهشت 1392، 146-138     آدرس مکاتبه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ؛ تلفن: 0 9143430659   Email: [email protected]   [1] دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [2] دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشجوی دکترای مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی (نویسنده مسئول)   [3] دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشیار گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی   [4] دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشیار مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی